Oyun kumandası (İngilizce: Game controller), bilgisayar oyunları için tasarlanmış özel bir klavyedir. Başka bir işlevi yoktur; ama oyunlar için çok kullanışlıdır. Her oyun kumandasında, hareketleri kontrol etmenizi kolaylaştıran bir bölüm bulunur. Bu bölüme, genellikle "D-Pad" adı verilir. D-Pad'in görevi, oyun içerisinde sağa, sola, yukarı ya da aşağı doğru hareket edilmesini sağlamaktır. Başka bir deyişle D-Pad, klavyedeki ok tuşları ile aynı işleve sahiptir. Dikkat çeken diğer bir nokta da, oyun kumandası üzerindeki tuşlardır. Eski model oyun kumandalarında 2 ya da 4 adet tuş bulunur. Yeni nesil cihazlar ise 6, 8 veya daha çok sayıda tuşa sahiptir. Oyun kumandası üzerindeki her tuş, belli bir fonksiyona sahiptir ve bu fonksiyon, oyundan oyuna değişebilir. Oyun kumandası tasarımları, ilk bakışta biraz garip gibi görünebilir. Ancak bu tasarımlar, kullanım açısından oldukça önemlidir. Üreticiler, birkaç yıl öncesine kadar tasarım konusuna pek önem vermemekte idi. Ama günümüzde ergonomik oyun kumandaları rafları doldurmuş durumdadır. Gerçek anlamda ergonomik olan bir oyun kumandasının tüm tuşları, parmaklar ile kolayca erişilebilecek şekilde yerleştirilmiş olmalıdır. Klavyenin tersine, oyun kumandası masanın üzerine konulmaz; elde tutulur. Sol elin baş parmağı, oyunda hareketi sağlayan D-Pad'i kontrol eder. Sağ elin baş parmağı ise, diğer tüm tuşlara hakim olur. Bazı Oyun kumandalarında, işaret parmakları ile ulaşabilecek iki ekstra tuş daha bulunabilir. Bazı oyun kumandalarında ekstra özelliklere de rastlamak mümkündür. Bunlar "turbo" ve "auto-fire" (otomatik ateş) özellikleridir. "Auto-fire", tek tuşa basarak sürekli ateş etme olanağı sağlar. "Turbo" ise, hareketlerin daha hızlı bir şekilde yapılabilmesi açısından son derece yararlıdır. Oyun kumandaları, kullandıkları bağlantı tipine göre iki çeşittir. Yeni nesil cihazların hemen hepsi, bilgisayar bağlantısı için USB girişlerini tercih eder. Daha eski modelleri ise, ses kartı üzerindeki "oyun bağlantı noktası"na (Game-Port'a) bağlanır.
Go to Article