Pompa, tulumba ya da basaç, sıvıları taşımak için kullanılan mekanik bir aygıttır. Sıvıyı düşük basınçtan yüksek basınca hareket ettirir ve bundan dolayı basınç içinde bir fark oluşturur.^{[kaynak belirtilmeli]}

MÖ 3. yüzyılda Arşimet tarafından tasarlanmıştır. Mekanik kuvvetlerin fiziksel kaldırma veya sıkıştırma kuvveti ile maddeyi itmesi prensibini kullanarak çalışır.

Genel olarak iki grupta toplamak mümkündür.

• Pozitif yer değiştirmeli (hacimsel): Bu pompalarda pompa içindeki akışkan hacmi değişmekte, çalışma sadece mekanik ve statik kurallara bağlı kalmaktadır. Hacimsel pompalar şu şekilde sınıflanır:
  • Pistonlu:
    • Pistonlular
    • Diyaframlılar
  • Rotatif:
    • Tek rotorlu
    • Çok rotorlu
• Rotodinamik değildir. Rotodinamik pompalar da şu şekilde sınıflandırılır:
  • Santrifüj veya radyal akışlı pompalar
  • Eksenel akışlı
  • Karışık akışlı

Bunların içinde maliyeti en düşük olan pompa tipi de santrifüj tipidir. Bunlardan ayrı olarak bir de özel dizaynlı pompalar vardır ki bunlara örnek olarak da, jet veya ejektörlü pompalar, elektromagnetik pompalar ve sıvı kumandalı pompalar verilebilir.

Pompalar genellikle bahçe işlerinde,çeşitli yangın ve su baskınlarında insanların kullanımına uygunluk sağlar

Galeri

• Elektrik motoru ile çalışan günümüz pompalarından bir örnek.

• Eski usul bir itfaiyeci tulumbası.