Minecraft – gra komputerowa o otwartym świecie stworzona przez Markusa Perssona i rozwijana przez studio Mojang AB^[a]. Minecraft pozwala graczom na budowanie i niszczenie obiektów położonych w losowo generowanym świecie gry. Gracz może atakować napotkane istoty, zbierać surowce czy wytwarzać przedmioty. W trybie wieloosobowym istnieje możliwość grania wspólnie z innymi osobami. Istnieje kilka trybów gry m.in. survival, gdzie gracz zbiera przedmioty w celu przetrwania, creative, w którym ma zdolność latania i nieskończoną ilość surowców, adventure, gdzie uczestnicy grają na wcześniej stworzonych mapach oraz spectator, w którym gracz pełni funkcję obserwatora świata gry.

Pierwsza publiczna testowa wersja gry została wydana 17 maja 2009 roku. Gra została oficjalnie wydana 18 listopada 2011 roku na komputery osobiste. Następnie wydano wersje na konsole i telefony. Jeszcze przed oficjalną premierą gra zdobyła dużą popularność i liczne nagrody. Co roku odbywa się konwent MineCon, na którym fani gry mogą się spotkać i wspólnie zagrać. Sukces gry spowodował, że zaczęto sprzedawać związane z nią przedmioty np. książki, zabawki, tematyczne klocki Lego. W latach 2015–2016 studio Telltale Games wydało spin-off zatytułowany Minecraft: Story Mode, składający się z kilku odcinków.

Rozgrywka

Minecraft jest grą bez określonych celów, jednak bardzo ważne jest przetrwanie^[11]. Gracze mają nieograniczone możliwości w eksplorowaniu i modyfikowaniu świata gry^[12]. Dostępne są również osiągnięcia (ang. achievements)^[13] (w wersji 1.12 dodano również system postępów – ang. advancements^[14]). Widok w grze jest przedstawiony domyślnie z perspektywy pierwszej osoby, ale istnieje możliwość zmiany na widok trzecioosobowy^[15]. Ideą gry jest budowanie i niszczenie konstrukcji składających się z bloków. Świat gry zbudowany jest z obiektów 3D, głównie sześcianów, ułożonych w stałej strukturze siatki reprezentujących różne bloki: trawę, ziemię, kamień, drewno, lawę czy wodę^[16]. Gracz może rozbijać bloki, a następnie tworzyć z nich inne bloki lub przedmioty^[11]. Pomimo iż gracze mogą poruszać się bez żadnych przeszkód po świecie, to bloki muszą być umieszczane w trójwymiarowej siatce. Gracze mogą stworzyć wszystko, a ogranicza ich tylko wyobraźnia^[17].

Po rozpoczęciu gry, bohater zostaje umieszczony w stale rozwijającym się i niemal nieograniczonym wirtualnym świecie^[18], który podzielony jest na biomy^[19][20]. Gracz może przemierzać tereny gry składające się z nizin, gór, lasów, jaskiń czy różnych zbiorników wodnych^[18]. Czas w grze opiera się na cyklu dnia i nocy, trwającym około 20 prawdziwych minut. Podczas swojej wędrówki gracz może spotkać różnorodnych bohaterów niezależnych, zwanych mobami, włączając w to zwierzęta, osadników i potwory^[21]. Na pasywne stworzenia – takie jak krowy, świnie czy kurczaki – można polować, aby zdobyć jedzenie i materiały. Pojawiają się one w dzień. Dla kontrastu, stworzenia wrogie, takie jak pająki, creepery, szkielety czy zombie, pojawiają się w nocy lub w ciemnych miejscach, jak na przykład jaskinie^[18].

Świat gry jest tworzony na bieżąco podczas jego eksplorowania używając ziarna, które otrzymuje się z aktualnej godziny zegara systemowego, jeżeli gracz nie podał własnego^[22][23].

Choć istnieją ograniczenia w przemieszczaniu w górę i dół, to Minecraft pozwala na niemal nieskończoną długość i szerokość mapy. Gra pozwala na to dzieląc świat na mniejsze części nazywane chunkami, które są tworzone lub wczytywane tylko wtedy, gdy gracz jest w pobliżu nich^[22].

Fizyka w Minecrafcie jest często przez krytyków określana jako nierealistyczna^[24]. Nie wpływa ona na większość trwałych bloków w grze^[24].

Minecraft, oprócz głównego świata, oferuje jeszcze dwa wymiary: Nether i End (nazywany też Kresem)^[25]. Nether to wymiar podobny do piekła, do którego gracz może się dostać przez portal. Znajduje się tam wiele unikalnych materiałów niemożliwych do zdobycia nigdzie indziej, a także może być użyty do szybkiego przemieszczania się po normalnym świecie^[26]. End jest wymiarem, w którym znajduje się boss nazywany Ender Dragon (pol. Kresosmok lub Smok Kresu^[27][28]). Zabicie go powoduje uruchomienie się portalu do normalnego świata i możliwość odczytania poematu Kresu napisanego przez Juliana Gougha^[29].

Gra jest dostępna w dwóch wersjach – darmowej Classic oraz płatnej Premium. Obie pozwalają zarówno na grę jednoosobową jak i wieloosobową^[30]. Premium pozwala dodatkowo graczowi na zmianę wyglądu postaci (tzw. skórki)^[31].

Tryby gry w wersji płatnej

• kreatywny (ang. creative), skupiający się wyłącznie na budowaniu. Gracz dysponuje nieograniczoną liczbą wszystkich materiałów, pozwalających na dowolne modyfikowanie świata gry, oraz posiada dużą swobodę przemieszczania się (może latać); w trybie tym nie występują elementy surwiwalowe (walka z potworami, wytwarzanie narzędzi, głód itp.); wersja Classic pod względem rozgrywki przypomina tryb Creative, jest ona wczesną wersją rozwojową gry Minecraft (aktualna wersja: 0.30, wyd. 2009).
• przetrwanie (ang. survival), w którym gracz samodzielnie zdobywa materiały, wytwarza narzędzia, broń i inne przedmioty, walczy z potworami (wyjątkiem jest gra na poziomie „pokojowym”, gdzie te się nie pojawiają), handluje z mieszkańcami wiosek, musi zaspokajać głód i uważać na punkty życia, by nie zginąć (w przypadku śmierci następuje odrodzenie postaci gracza bez posiadanego ekwipunku oraz utrata zdobytego poziomu doświadczenia); dodatkowo w trybie gry wieloosobowej bohater może walczyć z innymi graczami (tzw. PvP);
• hardcore, w którym rozgrywka przebiega identycznie jak w poprzednim trybie, jednak stopień trudności ustawiony jest na najwyższym poziomie, a w przypadku śmierci postaci gracza nie ma możliwości odrodzenia się i świat, na którym grał, zostaje usunięty. Tryb oficjalnie dodany w wersji 1.0.0; w trybie gry wieloosobowej sprowadza się to najczęściej do potyczek między gildiami zrzeszającymi graczy. W przypadku śmierci gracz zostaje czasowo wyłączony z rozgrywki (pot. zbanowany);
• przygoda (ang. adventure), w którym gracz ma ograniczoną możliwość niszczenia i ustawiania bloków, może natomiast używać programowalnych dźwigni, przycisków i innych urządzeń; tryb dostępny od wersji 1.3;
• widz (ang. spectator), tryb przeznaczony do obserwacji świata gry; gracz może się przemieszczać w dowolne miejsce dzięki możliwości latania i przenikania przez bloki, może również patrzeć z perspektywy zwierząt i potworów (mobów); nie może on jednak dokonywać interakcji ze światem gry ani go modyfikować; gracz znajdujący się w trybie obserwatora jest widzialny tylko dla graczy obecnych w tym trybie; tryb został wprowadzony do gry w wersji 1.8^[32].

Produkcja

Twórca gry Minecraft, Markus Persson, pracował wcześniej nad Wurm Online oraz przez ponad cztery lata jako deweloper gier dla king.com^[33][34]. Rozwój Minecrafta rozpoczął on 10 maja 2009 roku i wkrótce później zrezygnował z pracy dla king.com, aby skoncentrować się na własnym projekcie^[33][35]. Do stworzenia gry zainspirowały go takie tytuły jak Dwarf Fortress (autorstwa Bay 12 Games), Infiniminer (aut. Zachtronics Industries) i Dungeon Keeper (aut. Bullfrog Productions). Po odkryciu gry Infiniminer Persson oświadczył, że właśnie taką grę chce stworzyć. Infiniminer miał ogromny wpływ na styl rozgrywki, której efektem był Minecraft, w tym widzenie z perspektywy pierwszej osoby i „blokowy” styl wizualny^[36].

Minecraft po raz pierwszy został udostępniony publicznie 17 maja 2009 roku jako wersja^[37], którą później nazwano Classic. Persson z początku pracował na pełny etat w Jalbum.net, ale później pracował w niepełnym wymiarze godzin, aby skupić się na pracy nad Minecraftem. Zgodnie z zapowiedzią twórcy aktualizacje gry, dodające nowe elementy, mają być wydawane tak długo, jak długo gra będzie mieć aktywnych użytkowników.

We wrześniu 2010 roku Persson zapowiedział, że wraz ze znajomym założył własne przedsiębiorstwo, Mojang AB, z pieniędzy zarobionych ze sprzedaży Minecrafta^[38]. W 2010 roku Persson zatrudnił w przedsiębiorstwie cztery dodatkowe osoby: Jensa Bergenstena, Daniela Kaplana, Jakoba Porsera oraz Markusa Toivonena. Plany spółki Perssona zostały opóźnione, kiedy jego konto PayPal zostało zamrożone^[39]. 20 października 2010 roku strona minecraft.net stała się celem ataku DDoS^[40][41].

11 grudnia 2010 roku Persson ogłosił na swoim blogu, że Minecraft wejdzie w fazę beta 20 grudnia 2010 roku, a cena wzrośnie do 14,95 euro^[42]. Ponadto każdy, kto miał zakupić grę po tej dacie miał nie otrzymać za darmo ewentualnych przyszłych dodatków do gry, jednak wszystkie aktualizacje pozostawały bezpłatne. Na początku 2011 roku Mojang zatrudnił dwóch kolejnych pracowników: Carla Manneha i Tobiasa Möllstama^[43]. 7 kwietnia 2011 roku Persson napisał na swoim blogu, że gra wyjdzie z fazy beta 11 listopada 2011 roku, ale nie będzie to gotowy produkt i będzie aktualizowany zarówno przed tą datą, jak i po niej^[44]. 11 maja 2011 roku został zapowiedziany MineCon 2011, który odbył się w Las Vegas w dniach 18–19 listopada. Później premiera samej gry została przeniesiona z 11 na 18 listopada tak, by odbyła się ona na MineConie.

2 grudnia 2011 roku Persson ogłosił, że poprzedniego dnia ustąpił z funkcji głównego programisty Minecrafta, a funkcję tę przejął Jens Bergensten^[45][46][47].

W połowie września 2014 roku przedsiębiorstwo Mojang AB zostało zakupione przez Microsoft za kwotę 2,5 mld dolarów amerykańskich^[48].

Ścieżka dźwiękowa

Za warstwę audio odpowiadał niemiecki muzyk Daniel „C418” Rosenfeld. 4 marca 2011 roku wydał oficjalną ścieżkę dźwiękową z gry o tytule Minecraft – Volume Alpha^[49]. 9 listopada 2013 wydał drugą płytę Minecraft – Volume Beta z kolejnymi utworami, które zostały dodane do gry od premiery pierwszej płyty^[50]. Fizyczna wersja Volume Alpha zawierająca m.in. płyty CD i winylowe została wydana przez wytwórnię Ghostly International 21 sierpnia 2015^[51].

Porty gry

Powstał klon gry na iPhone i iPod touch zatytułowany Minecrafted, udostępniony za pośrednictwem sklepu App Store. Szybko został jednak z niego usunięty^[52].

Gra została wydana na platformy Android, iOS oraz Windows Phone pod nazwą Minecraft – Pocket Edition.

Wersja na Xbox 360

9 maja 2012 została wydana wersja na konsolę Xbox 360^[53], która jest rozwijana przez 4J Studios i będzie docelowo obsługiwać Kinecta^[54]. W przeciągu pierwszych 24 godzin od wydania sprzedano poprzez Xbox Live ponad 400 tys. kopii, co było rekordem w historii serwisu^[55].

Generalnie gra nie różni się od pierwowzoru na komputery osobiste^[56]. Wersja na Xboksa posiada tutorial oraz możliwość rozgrywki np. dla dwóch osób na jednym ekranie. Początkowo gra nie posiadała trybu Creative Mode (TU5) oraz Adventure Mode (TU19), które zostały dodane przez Microsoft później^[57]. W trybie Creative gracz ma możliwości konstruowania przedmiotów świata bez ograniczeń oraz możliwości latania po całym terenie mapy, natomiast w Adventure gracz nie może niszczyć ani ustawiać bloków, jednak może używać dźwigni oraz przycisków, przeznaczony do gry na przygodowych mapach skonstruowanych przez innych graczy. Został również przeprojektowany system produkcji przedmiotów oraz interfejs użytkownika tworząc go bardziej przyjaznym dla nowych graczy^[58].

Wersja na Xbox One

5 września 2014 roku na całym świecie wydana została wersja na konsolę Xbox One^[59]. Odpowiada ona wersji TU14 na Xboksa 360 i 1.05 na PlayStation 3^[60]. Rozgrywka nie różni się od pierwowzoru czy portów na inne konsole.

Wersja na PlayStation 3

17 grudnia w Stanach Zjednoczonych i 18 grudnia 2013 roku w pozostałych regionach odbyła się premiera Minecrafta. Grę udostępniono w usłudze PlayStation Network^[61]. Wersja ta odpowiadała wersji 1.3.2 na PC z małymi dodatkami (TU13 na Xbox)^[60]. Studio 4J Studios cały czas rozwija tę wersję gry. Podobnie jak w wersji na Xboksa 360, tutaj także dostępny jest tutorial i możliwość gry w 1, 2 lub 4 osoby na jednej konsoli lub do ośmiu przez sieć.

Wersja na PlayStation 4

3 września 2014 roku na konsolę PlayStation 4 został wydany oficjalny port Minecrafta^[62]. Odpowiada on wersji CU4 z Xboksa One, TU16 z Xboksa 360, 1.07 z PlayStation 3, 1.00 z PlayStation Vita i Patcha 1.00 z Nintendo Wii U^[60]. Tutaj także rozgrywka jest bardzo podobna do oryginalnej wersji.

Wersja na PlayStation Vita

14 października 2014 roku wydana została wersja na konsolę przenośną PlayStation Vita^[63]. Odpowiada ona wersji CU4 z Xboksa One, TU16 z Xboksa 360, 1.07 z PlayStation 3, 1.00 z PlayStation 4 i Patcha 1.00 z Nintendo Wii U^[60].

Wersja na Nintendo Wii U

17 grudnia 2015 roku wydany został port gry na konsolę Wii U firmy Nintendo^[64]. Odpowiada on wersji CU4 z Xboksa One, TU16 z Xboksa 360, 1.07 z PlayStation 3, 1.00 z PlayStation Vita i 1.00 z PlayStation Vita^[60]. Ten port także nie różni się od innych względem rozgrywki.

Wersja na Raspberry Pi

20 grudnia 2012 roku został wydany oficjalny port Minecrafta na Raspberry Pi^[65].

Wersje na smartfony

Minecraft: Pocket Edition to seria portów gry na smartfony. Na Androida wydany został 7 października 2011 roku^[66], na iOS 17 listopada tego samego roku^[67], a na Windows Phone dopiero po ponad trzech latach – 11 grudnia 2014^[68].

Odbiór gry

Redaktor serwisu Gry-Online chwalił przede wszystkim generator mapy, który zawsze tworzy inny świat, duży czas potrzebny do jego eksploracji oraz ogromne podziemne systemy jaskiń^[84]. Marcin Jank, recenzując grę na Polygamia.pl, zwrócił uwagę z kolei na prostotę i jednoczesną logikę całego sześciennego świata^[16]. Wojciech Gruszczyk, z portalu ppe.pl, pochwalił grę za możliwości „budowania miejsc, tworzenia elementów, kreowania świata” przez samego gracza^[85]. Scottowi Sharkeyowi, recenzentowi z portalu 1UP.com, spodobały się natomiast creepery^[69]. Minecrafta często chwalono za wciągającą rozgrywkę i możliwości, które gracz otrzymuje^[73]. Nathan Meunier dobrze ocenił system tworzenia różnych przedmiotów, który jego zdaniem stanowi integralną część świata gry. Nathan zauważył też odpowiedni balans pomiędzy budowaniem struktur i odkrywaniem świata. Recenzent określił, że produkcja wydaje się niedopracowana i skrytykował m.in. błędy oświetlenia^[73]. Anthony Gallegos pochwalił oprawę graficzną. Według niego początkowo wygląda na przestarzałą, ale ostatecznie pozostaje w pamięci. Anthony’emu nie przypadło do gustu skomplikowane tworzenie własnych serwerów i dołączanie do już dostępnych^[76]. Alec Meer uznał grę za wybitne osiągnięcie. Niezależnie od wcześniejszego doświadczenia z grami, każdy może w nią zagrać i czerpać z tego radość. Każda osoba będzie grać na swój sposób i stworzy unikalną historię^[71].

Sprzedaż

Gra szybko zyskała na popularności, przynosząc twórcy duże dochody^[86]. Sprzedano ponad 25 milionów kopii gry na komputery osobiste^[87], 10 milionów na urządzenia mobilne, tyle samo na Xboksa 360 i milion na PlayStation 3^[88]. Według danych z lutego 2014 roku łącznie sprzedano ponad 35 mln kopii gry^[88]. Próg miliona sprzedanych kopii na PC został przekroczony 12 stycznia 2011 roku^[89], a próg 30 milionów graczy zarejestrowanych na oficjalnej stronie 26 maja 2012 roku^[90].

Nagrody

Minecraft od serwisu Indie DB otrzymał nagrody dla najlepszej niezależnej gry 2010 roku^[91] w kategoriach:

• wybór internautów – gra roku;
• wybór redaktorów – najbardziej innowacyjna gra;
• najlepszy tryb jednoosobowy.

Gra zdobyła dwie nagrody Dataspelsgalan 2012: 2. miejsce w kategorii „szwedzka gra roku” oraz „casualowa gra roku”^[92].

Redakcja czasopisma „PC Gamer UK” w 2015 roku przyznała grze 21. miejsce na liście najlepszych gier na PC^[93].

Uwagi

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona gry
• Minecraft Wiki Polska