Sydney Opera House – budynek w stylu nowoczesnego ekspresjonizmu, położony na przylądku Bennelong Point w Sydney.

Opera budowana była w latach 1957-1973^[1], wykonana została ze stali, betonu i szkła. Otwarcie nastąpiło 20 października 1973 – na uroczystości z tej okazji pojawiła się królowa Elżbieta II^{[potrzebny przypis]}. Głównymi architektami byli Jørn Utzon i Ove Arup, których projekt został wybrany spośród 233 zgłoszonych^[2] przez przedstawicieli 32 państw świata.

Jørn Utzon został uhonorowany w roku 2003 Nagrodą Pritzkera. Budynek opery został wpisany 28 czerwca 2007 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Historia budowy

Pod koniec lat czterdziestych XX wieku zapadła decyzja o budowie reprezentacyjnego gmachu opery. Na miejsce inwestycji wybrano półwysep Bennelong Point, na którym istniała nieczynna zajezdnia tramwajowa. W celu sfinansowaniu budowy zorganizowano loterię.

Konkurs architektoniczny na projekt Opery wygrał w roku 1957 duński architekt Jørn Utzon. Jury wybrało projekt spośród 222 nadesłanych, mimo że autor nie spełnił warunków konkursu – dostarczył tylko ogólny szkic. Budowę rozpoczęto w roku 1959. Występowały liczne trudności spowodowane nietypową formą łupin sklepienia. Wskutek tego koszty budowy przekroczyły wielokrotnie pierwotny kosztorys, a oddanie budynku do użytku w dniu święta narodowego 26 stycznia przesunięto z roku 1965 na 1973. Wynikające z tego spory spowodowały, że autor projektu opuścił w roku 1966 Australię. Grupa młodych architektów australijskich doprowadziła projekt do końca. Niestety cięcia oszczędnościowe obniżyły standard wykończenia i pogorszyły akustykę.

Funkcje gmachu Opery

Opera w Sydney mieści kilka sal przystosowanych do różnego rodzaju widowisk

• Concert Hall, o 2 679 miejscach, siedziba zespołu Sydney Symphony, z estradą koncertową. Wyposażony jest w największe organy świata o trakturze mechanicznej, wyposażone w ponad 10 tysięcy piszczałek
• Joan Sutherland Theatre (Opera Theatre), teatr prosceniowy o 1 507 miejscach, siedziba zespołu Opera Australia oraz The Australian Ballet
• Drama Theatre, teatr prosceniowy o 544 miejscach, użytkowany przez Sydney Theatre Company oraz inne zespoły teatralne i baletowe
• Playhouse, teatr studialny o 398 miejscach
• Studio, przestrzeń do zmiennych aranżacji wnętrza mieszcząca najwyżej 400 widzów
• Utzon Room, wielozadaniowa przestrzeń o najwyżej 210 miejscach. Jest to jedyne wnętrze zaprojektowane osobiście przez Utzona, odnowione w roku 2004 pod jego nadzorem
• Forecourt, wielozadaniowa otwarta przestrzeń do swobodnej konfiguracji, w tym możliwość zastosowania monumentalnych schodów jako siedzisk dla widzów

Literatura

• Sydney Builds an Opera House, Oswald Ziegler Publications Pty. Ltd. Sydney, 1973, ​ISBN 0-909586-05-5​

Linki zewnętrzne

• Strona oficjalna (ang.)
• Australia – Sydney Opera House: Geozeta.pl
• Sydney Opera Google Maps
• Ikony architektury: Opera w Sydney - Jorn Utzon