Alfa Romeo – włoski producent samochodów wyścigowych, sportowych, luksusowych pojazdów osobowych oraz aut dostawczych. Od 1986 roku marka należy do koncernu FIAT.

Historia

W 1906 roku pionier motoryzacji Alexandre Darracq założył w miejscowości Portello, w pobliżu Mediolanu firmę sprzedającą samochody, która w 1909 roku w własnej fabryce rozpoczęła montaż samochodów marki Darracq. Alexandre Darracq popadł w kłopoty finansowe i w 1910 roku okoliczni przedsiębiorcy z Lombardii wykupili jego zakład, po czym nazwali go Alfa, która to nazwa była skrótem od Anonima Lombarda Fabbrica Automobili (pl. Lombardzka Fabryka Samochodów Spółka Akcyjna)^[1]. W czasie I wojny światowej władze zmusiły zakład do podjęcia produkcji wojskowej. W 1918 roku kierownictwo zakładów objął inżynier Nicola Romeo. Od jego nazwiska powstała druga część nazwy Alfa Romeo^[1].

W 1933 roku Alfa Romeo została kupiona przez państwową organizację IRI (Instituto Riconstruzione Industriale), zachowując jednak pełną autonomię^[1].

Przez kilkadziesiąt lat firma Alfa Romeo wyróżniała się stosując w produkowanych przez siebie samochodach silniki w układzie boxer. Po jej przejęciu od IRI przez koncern FIAT w listopadzie 1986 roku^[1], ze względów oszczędnościowych zaniechano produkcji silników tego typu.

Wśród pojazdów użytkowych marki Alfa Romeo były ciężarówki, trolejbusy i samochody dostawcze. W latach 40. i 50. produkowano m.in. trolejbusy Alfa Romeo 110 AF oraz Alfa Romeo 140 AF. Firma produkowała również samochody terenowe Alfa Romeo Matta.

Samochody marki są najczęściej stylizowane przez firmę Carrozzeria Pininfarina.

Wiosną 2014 roku Fiat oficjalnie ogłosił plan rewitalizacji Alfy Romeo, dzięki któremu roczna sprzedaż ma wzrosnąć z 70 tys. aut w roku 2013 do 400 tys. w roku 2018. By osiągnąć ten cel Włosi zamierzają wprowadzić nowe modele. Pierwszy z nich, czyli Giulia, ma pojawić się w drugiej połowie 2015 roku. W kolejnych latach zadebiutować ma siedem nowych modeli, wszystkie z napędem na tylną oś^[2].

Modele samochodów

Obecnie produkowane

• 4C
• Giulietta
• Giulia
• MiTo
• Stelvio

Dawniej produkowane

• 2
• 6
• 33
• 33 Stradale
• 75
• 80
• 85C
• 90
• 110 A/AC
• 110 AF1/AF2
• 140
• 140 AF
• 145
• 146
• 147
• 155
• 155 V6 TI
• 156
• 158 Alfetta
• 159
• 159 Alfetta
• 164
• 166
• 177
• 179
• 182
• 183T
• 184T
• 185T
• 350
• 430
• 455
• 500 RE
• 800 RE
• 900
• 900A
• 902A/AU
• 910
• 920 AF
• 950
• 1000 (Mille)
• 1750
• 1900
• 2000
• 2300 Le Mans
• 2600
• 24HP
• 40-60HP
• 6C
• 6C Sport
• 6C 2300 MM
• 8C
• 8C Competizione
• 8C Spider
• Alfasud
• Alfetta
• AR6
• AR8
• Arna
• Autotutto
• Bimotore
• Brera
• Bussing 50
• Crosswagon Q4
• F12
• Giulia
• Giulietta
• Giulietta TZ
• Grand Prix
• GT
• GTA
• GTV/Spider
• Matta
• Montreal
• P2
• RL
• RM
• Spider Duetto
• Spider Nuova
• Sprint
• SZ
• Torpedo
• Typ 33

Samochody koncepcyjne

• Disco Volante (1952)
• Proteo (1991)
• Nuvola (1996)
• Issima (1996)
• Brera Concept (2002)
• 8C Competizione Concept (2003)
• Spix (2006)
• Diva (2006)
• Coleos (2008)
• B.A.T. 11 (2008)
• 169 (2009)
• Berlina Da Corsa (2009)
• Montreal Concept (2009)
• Essence (2010)
• 2uettottanta (2010)
• Pandion (2010)
• 4C (2011)
• Giulia Concept (2011)
• C-SUV (2011)
• D-SUV (2011)
• Carozzeria Touring Disco Volante Concept (2012)
• 12C GTS Concept (2012)
• Gloria (2013)

Zakłady produkcyjne Alfa Romeo

Auta marki produkowane są w zakładzie macierzystym Portello koło Mediolanu oraz od 1961 roku również w miejscowości Arese koło Mediolanu, a od 1972 roku także w Pomigliano d'Arco koło Neapolu. W 1986 roku FIAT przejął tę firmę od państwa, czyli ówczesnego właściciela. W ramach restrukturyzacji produkcji w koncernie FIAT Auto w latach 90. zamknięto zakłady w Portello i Arese, koncentrując ją w Pomigliano d'Arco. Produkcja niektórych modeli odbywała (np. Alfa Romeo 166) i odbywa się również w fabryce Fiata w dzielnicy Turynu – Mirafiori. Modele coupe i cabrio powstają w małych seriach, sięgających kilkuset lub kilka tysięcy sztuk rocznie, w zakładach firmy stylistycznej Pininfarina.

W latach 80. na zlecenie firmy Alfa Romeo i z wykorzystaniem jej podzespołów produkowano samochody dostawcze Alfa Romeo AR6 (w Val di Sangro) oraz Alfa Romeo AR8 (prawdopodobnie w Suzzara).

W 1952 roku zawarto porozumienie z brazylijską firmą Fábrica Nacional de Motores (FNM). W jego ramach w latach 50. produkowano tam na licencji samochody ciężarowe i autobusy Alfa Romeo pod marką FNM. Od 1960 roku produkowano tam również osobowy model FNM 2000, czyli brazylijską wersję modelu Alfa Romeo 2000. Powstawał on do połowy lat 70. Później firma FNM została przejęta przez Fiata i przekształcona w jego brazylijską filię Fiat Automoveis. Przywrócono markę Alfa Romeo i pojazdy nią oznaczane wytwarzano w Brazylii do 1986 roku. W 1983 roku we współpracy z koncernem Nissan powstawał model Arna. Nie cieszył się jednak popularnością i w 1987 roku został wycofany z produkcji.

Udział w wyścigach

Alfa Romeo od początków działalności aż do chwili obecnej z powodzeniem bierze udział w różnych wyścigach samochodowych:

• 1913 - pierwszy samochód wyścigowy Alfa – typ 40/60HP, z 4 cylindrowym silnikiem o pojemności skokowej 6 litrów
• 1925 - model P2 po raz pierwszy wygrywa mistrzostwa świata
• 1950 - początek czasów zespołu Alfa Romeo w Formule 1; model 158/159 Alfetta zdobywa mistrzostwo dwa lata z rzędu, a mianowicie: w 1950 roku kierowca Giuseppe "Nino" Farina, następnie w 1951 roku Juan Manuel Fangio. Po tych sukcesach Alfa Romeo już nigdy nie wygrała ani jednego wyścigu jako konstruktor samochodu i tylko 2 wyścigi jako dostawca silników.
• Od 1965 pierwszeństwo w wyścigach Formuły 1 przejmuje Ferrari, natomiast Alfa Romeo przestawia się na wyczynowe wozy turystyczne wprowadzając legendarny model Alfa Romeo GTA, (GTA oznacza Gran Turismo Allegerita), wykonany z zastosowaniem konstrukcyjnego stopu aluminium, co się odzwierciedla w nazwie, mianowicie Allegerita oznacza właśnie konstrukcja lekka, a dokładniej "odelżona".
• 1992 - Nicola Larini na Alfie Romeo 155 GTA zdobywa tytuł mistrza Włoch w kategorii samochodów turystycznych
• Od 1993 roku Alfa Romeo 155 V6 TI (TI oznacza "Turismo Internazionale", czyli międzynarodowe turismo) bierze zwycięski udział w niemieckich wyścigach wozów turystycznych DTM (DTM oznacza Deutsche Tourenwagen Meisterschaft), a w 1994 roku kierowca Nicola Larini na tym wozie został mistrzem Niemiec.
• Od 2001 roku Alfa Romeo bierze udział w nowo ustanowionych zawodach ETCC które przemianowano później na WTCC i zdobywa pierwsze miejsce, również w roku następnym

Ciekawostki

• Tradycyjnym kolorem samochodów Alfa Romeo jest od lat kolor czerwony, określany jako czerwień Alfa (od którego wywodzi się późniejszy, trochę jaśniejszy, "Rosso corsa" (kod. FER 300) – oficjalny kolor Ferrari).

• Quadrifoglio Verde (QV) „(zielona) czterolistna koniczynka”, na białym, trójkątnym tle. Symbol używany w tradycji Alfa Romeo dla oznaczania wersji samochodów najlepszych pod względem wyposażenia i osiągów. Według tradycji: po raz pierwszy namalowana na białym tle w kształcie rombu (którego cztery kąty symbolizowały czterech kierowców ekipy Alfa Romeo), po sukcesie firmy w wyścigu Targa Florio w 1923 roku (1, 2 i 4 miejsce), jako talizman szczęścia na samochodach wyścigowych Alfa Romeo RL TF. Pomysłodawcą był Giuseppe Merosi, główny konstruktor firmy. Kilka miesięcy później jeden z czterech kierowców ekipy Alfa Romeo, Ugo Sivocci zginął w wypadku - tym razem mechanicy nie namalowali symbolu QV na jego aucie. Od tej pory czterolistna koniczynka, QV, jest malowana na tle białego trójkąta. Również istniała wersja Quadrifoglio Oro (QO), najczęściej spotykana przy samochodach luksusowych. Oprócz tego, szczególnie w modelach "147" powstawało wiele limitowanych wersji, np. Alfa Romeo Cup, w liczbie 600 sztuk.

• Logo marki przedstawia herb Mediolanu, na którym w różnych okresach był umieszczany inny napis:
  • 1910 - 1919: Alfa Milano,
  • 1919 - 1971: Alfa Romeo Milano,
  • od 1972 tylko Alfa Romeo (zniknięcie części "Milano" było spowodowane wybudowaniem fabryki poza granicami Mediolanu)

• Alfa Romeo była pierwszą marką, w której modelach zastosowano bezpośredni wtrysk paliwa, (diesel) typu common rail (w modelu Alfa Romeo 156 z 1997 roku), zmienne fazy rozrządu (Alfa Romeo Spider z 1980 roku), silnik o zapłonie iskrowym wyposażony w dwie świece zapłonowe na cylinder (silnik Twin Spark z 1914 roku) oraz skrzynię biegów o 6 przełożeniach w seryjnie produkowanym modelu (Alfa Romeo 33 Stradale z 1967 roku).

• Podbielski Z., Pojazdy włoskie. Wyd. WKiŁ, Warszawa 1986, s. 25-44. Seria: Poznajemy Samochody Osobowe Świata, ​ISBN 83-206-0540-7​

Linki zewnętrzne

• Oficjalna polska strona Alfa Romeo