Promet

	Promet
	Promet
	neodym ← promet → samar
	; Widmo emisyjne prometu
	Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.	promet, Pm, 61; (łac. promethium)
Grupa, okres, blok	–, 6, f
Stopień utlenienia	III, II
Właściwości metaliczne	lantanowiec
Właściwości tlenków	średnio zasadowe
Masa atomowa	145 u
Stan skupienia	stały
Gęstość	7264 kg/m³
Temperatura topnienia	1042 °C
Temperatura wrzenia	3000 °C
Numer CAS	7440-12-2
PubChem	23944
Właściwości atomowe
Promień; • atomowy; • walencyjny	; 183 (obl. 205) pm; 199 pm
Konfiguracja elektronowa	[Xe]4f56s2
Zapełnienie powłok	2, 8, 18, 23, 8, 2; (wizualizacja powłok)
Elektroujemność; • w skali Paulinga; • w skali Allreda	; 1,13; 1,07
Potencjały jonizacyjne	I 540 kJ/mol; II 1050 kJ/mol; III 2150 kJ/mol
Właściwości fizyczne
Ciepło parowania	289 kJ/mol
Ciepło topnienia	7,13 kJ/mol
Ciepło właściwe	180 J/(kg·K)
Przewodność cieplna	17,9 W/(m·K)
Układ krystalograficzny	heksagonalny
Objętość molowa	20,23×10−6 m³/mol
Najbardziej stabilne izotopy
Niebezpieczeństwa
	Globalnie Zharmonizowany System; Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów
	Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji; według kryteriów GHS są niedostępne.
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Promet (Pm, łac. promethium) – pierwiastek chemiczny z grupy lantanowców w układzie okresowym. Został wytworzony sztucznie, nie ma żadnych stabilnych izotopów. Jego śladowe ilości mogą powstawać w przyrodzie w wyniku naturalnych procesów rozpadu jądrowego. Nazwa pochodzi od postaci z mitologii greckiej – Prometeusza.

Pierwiastek ten został otrzymany w 1945 r. przez J. A. Marinsky'ego, C. D. Coryella i L. E. Glendenina z produktów rozszczepienia uranu w reaktorze jądrowym.

Występowanie

Ze względu na krótki czas rozpadu, żadna ilość pierwotnego prometu nie występuje na Ziemi. Mimo to śladowe ilości tego pierwiastka (4 części na kwintylion, pod względem masy) zostały stwierdzone w rudach uranu pochodzących z Konga, gdzie powstały jako produkt samorzutnych reakcji rozszczepienia jąder uranu^[2]. Promet może powstawać także w wyniku bardzo rzadkiego procesu rozpadu alfa naturalnego izotopu europu – ¹⁵¹Eu^[3].

Linie widmowe prometu zaobserwowano w widmie gwiazdy HR 465 w gwiazdozbiorze Andromedy oraz prawdopodobnie HD 101065 i HD 965^[4]. Oznacza to, że pierwiastek ten musi być na bieżąco produkowany w tych gwiazdach.

↑ Promet (CID: 23944) (ang.) w bazie PubChem, United States National Library of Medicine.
↑ Moses, Jr. Attrep. Promethium in pitchblende. „Journal of Inorganic and Nuclear Chemistry”. 30 (3), s. 699–703, maj 1968. DOI: 10.1016/0022-1902(68)80427-0.
↑ Search for α decay of natural Europium. „Nuclear Physics A”. 789, s. 15–29, 2007. DOI: 10.1016/j.nuclphysa.2007.03.001.
↑ C. R. Cowley, W. P. Bidelman, S. Hubrig, G. Mathys, D. J. Bord. On the possible presence of promethium in the spectra of HD 101065 (Przybylski's star) and HD 965. „Astronomy & Astrophysics”. 419, s. 1087–1093, 2004. DOI: 10.1051/0004-6361:20035726.

[PubChem-1] Promet (CID: 23944) (ang.) w bazie PubChem, United States National Library of Medicine.

[2] Moses, Jr. Attrep. Promethium in pitchblende. „Journal of Inorganic and Nuclear Chemistry”. 30 (3), s. 699–703, maj 1968. DOI: 10.1016/0022-1902(68)80427-0.

[3] Search for α decay of natural Europium. „Nuclear Physics A”. 789, s. 15–29, 2007. DOI: 10.1016/j.nuclphysa.2007.03.001.

[4] C. R. Cowley, W. P. Bidelman, S. Hubrig, G. Mathys, D. J. Bord. On the possible presence of promethium in the spectra of HD 101065 (Przybylski's star) and HD 965. „Astronomy & Astrophysics”. 419, s. 1087–1093, 2004. DOI: 10.1051/0004-6361:20035726.

[1]

[2]

[3]

[4]

Login

Top Links

Social Share

Promet (18606 views - Periodic Table Of Elements)

Promet

Promet

Występowanie

Periodic Table Of Elements