Flerow^[1] (Fl, łac. flerovium) – pierwiastek chemiczny leżący w układzie okresowym w bloku p bezpośrednio pod ołowiem. Wszystkie znane izotopy są bardzo nietrwałe i nie występują naturalnie na Ziemi.

Historia

Odkrycie

Pierwiastek ten został odkryty w styczniu 1999 roku przez rosyjskich naukowców w Zjednoczonym Instytucie Badań Jądrowych w Dubnej, w reakcji syntezy:

24494Pu + 4820Ca → 292114Fl* → 289114Fl + 310n

Wyniki tych badań zostały potwierdzone przez zespoły badaczy z Berkeley^[2] i GSI^[3][4] w 2009 roku. Odkrycie zostało uznane przez IUPAC 1 czerwca 2011 roku^[5].

Wcześniejsze próby syntezy

W latach 1969–1972 naukowcy z Berkeley i Dubnej poszukiwali bezskutecznie śladów flerowu w naturalnie występujących minerałach. Pierwszą próbę syntezy metodą gorącej fuzji podjęto w Berkeley w 1969 r. W 1977 roku rosyjscy uczeni próbowali wytworzyć ten pierwiastek w reakcji plutonu z wapniem; nie uzyskali wówczas pozytywnego wyniku. Te wczesne próby były motywowane hipotezą występowania pierwiastków superciężkich w środowisku naturalnym i publikacją z 1966 roku, sugerującą, że czas połowicznego rozpadu jednego z izotopów flerowu może być rzędu stu milionów lat^[6].

Nazwa

Ze względu na położenie w układzie okresowym pod ołowiem bywał nazywany zwyczajowo eka-ołowiem. Wstępna nazwa ununquadium (symbol Uuq) pochodziła od liczby atomowej tego pierwiastka zgodnie z systematyczną terminologią IUPAC dla transuranowców.

1 grudnia 2011 IUPAC zaproponowała ostateczną łacińską i angielską nazwę pierwiastka 114 jako flerovium (symbol Fl)^[7]. Gieorgij Florow (1913–1990) był dyrektorem Laboratorium Reakcji Jądrowych Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej. 30 maja 2012 roku IUPAC oficjalnie zatwierdziła tę nazwę^[8]. Polska nazwa pierwiastka, ustalona przez Komisję Terminologii Chemicznej PTChem, brzmi flerow^[1].

Właściwości

Szczególnie interesujący jest nieodkryty dotąd (2009) izotop ²⁹⁸Fl ze 184 neutronami w jądrze. Model powłokowy budowy jądra atomowego przewiduje, że takie jądro będzie miało wyjątkowo długi czas życia.

Właściwości chemiczne flerowu są jak dotąd słabo zbadane. Położenie w układzie okresowym wskazywałoby, że będzie on zachowywał się jak ciężki metal, przyjmując stopnie utlenienia II i IV. Tymczasem pierwsze wyniki badań sugerowały, że flerow niechętnie reaguje z innymi pierwiastkami, zachowując się raczej jak gaz szlachetny^[6][9], ze względu na relatywistyczne przesunięcie energii stanów^[9]. W 2012 roku przeprowadzono badania z wyższą czułością, których wyniki były sprzeczne z tymi rezultatami. Flerow jest lotnym pierwiastkiem, najmniej reaktywnym wśród węglowców, ale pomiary wskazywały, że jest bardziej reaktywny niż kopernik i jest metalem^[10][11][12]. Sprzeczność wyników, ich mała liczba i duża niepewność pomiaru wciąż nie pozwalają na definitywne określenie charakteru metalicznego flerowu^[13].

Zobacz też

• wyspa stabilności