Miecz długi (pot. półtoraręczny, półtorak) – miecz, którego długa rękojeść pozwala na walkę oburącz. Pojawił się w XIII wieku, bardzo popularny od połowy XIV wieku, z powszechnego użycia wyszedł na początku wieku XVI. W wynikach badań statystycznych opublikowanych w 2015 roku stwierdzono, że średnia długość całkowita różniła się w zależności od okresu i wynosiła od 114 cm pośród mieczy XIV wiecznych i wcześniejszych do 120 cm pośród mieczy XV wiecznych (zmierzone egzemplarze XVI wieczne miały średnią długość blisko 118 cm). Najkrótszy spośród zmierzonych był XVI wieczny egzemplarz A479 należący do Wallace Collection (79,5 cm), natomiast najdłuższym okazał się XV wieczny egzemplarz o numerze 12706, pochodzący z Livrustkammaren Stockholm (143,7 cm długości całkowitej). Średnia masa wynosiła od 1473,4 g (XIV wiek i wcześniejsze) do 1700,1 g (XVI wiek). Najlżejszym eksponatem był XV wieczny ZEF 12 o masie 1015 g, natomiast najcięższy był wskazany powyżej (jako najdłuższy) egzemplarz o numerze 12706, który miał masę 2720 g. Potoczne określenie półtoraręczny (stworzone przez kolekcjonerów) wzięło się z problemu klasyfikacji tego typu mieczy - ich rękojeść jest znacznie dłuższa niż w mieczach jednoręcznych, a zarazem krótsza niż w mieczach prawdziwie dwuręcznych ("mieczach wielkich"). Umożliwia ona dołożenie drugiej ręki, ale w wielu egzemplarzach nie jest to chwyt pełny, dłoń opiera się częściowo na rękojeści, a częściowo na głowicy lub też tylko na głowicy). Jest najbardziej wszechstronnym i najczęściej używanym w późnym średniowieczu typem miecza, zdatnym do używania pieszo (najczęściej oburącz) lub z grzbietu konia. Gdy na przełomie XIV i XV wieku zaczęły upowszechniać się zbroje płytowe, repertuar technik wzbogacił się o tzw. półmiecz – broń trzymana była jedną ręką za rękojeść, a drugą w 1/2-2/3 głowni, co umożliwiało zadawanie bardzo precyzyjnych i silnych pchnięć (znacznie skuteczniejszych w walce z przeciwnikiem noszącym zbroję płytową), a także zadawaniem ciosów głowicą lub jelcem. W doświadczonych rękach był bronią bardzo skuteczną. Był używany nie tylko na polach bitew, ale również do pojedynków. Miecz długi jest najpopularniejszą bronią wśród średniowiecznych i wczesnonowożytnych traktatów szermierczych.
Go to Article